اولین باری که زنان دست به قلم شدند

دانش نخستین نشریه فارسی زبانی است که به زنان اختصاص داشته است این نشریه از دهم رمضان ۱۳۲۸ هجری تا ۲۷ رجب ۱۳۲۹ به طور هفتگی و در ۸ صفحه منتشر می‌شده صاحب امتیاز آن خانم دکتر کحال دختر یعقوب جدیدالاسلام همدانی بود و هدفش تربیت نسوان و دوشیزگان و تصفیه اخلاق زنان ذکر شده بود در ابتدای این نشریه چنین جمله ای قید شده بود: «روزنامه‌ای اخلاقی و بچه داری و خانه‌داری است.» این روزنامه به روایات اهل فن از لحاظ تنظیم اخبار و صفحه آرایی بر قالب وزنامه‌های هم ردیف خود امتیاز داشته است.
اخبار مربوط به مدارس دخترانه در قالب شماره‌ها درج می‌شد در شماره ۲۹ این هفته نامه از امتحانات مدرسه هنر دختران که دبستانی مربوط به «شرکت علمیه فرهنگ » بوده گزارشی تهیه شده است و از حکایت‌هایی که در قالب شعر و خط به ادیب الممالک و همشیره او در همین مورد نوشته شیواتر استفاده شده است این روزنامه به علت مشکل مالی در سال ۱۳۲۹ هجری تعطیل شد.
پس از تعطیلی دانش مزین السلطنه دختر میرزا سید رضی خان دکتر طباطبایی سمنانی موسس و مدیر مدرسه مزینیه در سال ۱۳ ۳۰ هجری نخستین شماره دو هفته نامه شکوفه به شکل مصور و در چهار صفحه با خط نسخ و چاپ سنگی را منتشر کرد در بالای صفحه اول به شیوه هفته نامه دانش نوشته بود: «روزنامه ای اخلاقی، حفظ الصحه اطفال، خانه داری، بچه داری، بچه داری مسلک مستقیمش تربیت دوشیزگان و تصفیه اخلاق زنان اجع به مدارس نسوان مقالاتی که با مسلک جریده موافقت داشته باشد پذیرفته می‌شود.»

صفحه چهارم شکوفه مصور بود در شماره اول خود با تصویری کار فالگیری و جام زنی را تقبیح می‌کند از شماره پنجم به بعد خط روزنامه نستعلیق شده و از سال دوم با حروف سلبی به چاپ می‌رسید این دو هفته نامه مورد تشویق و تایید ادیب الممالک بود و علاوه بر نقل اشعاری از او در تحریر مقالات نیز به مدیر نشریه کمک می‌کرد.
صدیقه دولت آبادی در سال ۱۳۳۷ هجری یعنی ۳ سال بعد از تعطیلی شکوفه زبان زنان را در اصفهان منتشر کرد که دو هفته نامه بود این نشریه به تدریج از هدف مقدر خود که بحث در امور مربوط به زنان و دوشیزگان بود خارج شد و به موضوعات دیگری می‌پرداخت که در انتها آن را به نشریه‌ای جنجالی تبدیل کرد.
به این ترتیب که به مناقشه قلمی با مردان می‌پرداخت و موضوع آزادی و استبداد را بیش از مرد و زن و مسائل زنان مورد هدف قرار می‌داد در سال ۱۳۰۰ شمسی به تهران منتقل شد به شکل مجله‌ای منتشر شد و چاپ آن نیز از حروف سربی چاپخانه حبل المتین اصفهان به خط نستعلیق ملک الخطاطین و چاپ سنگی تبدیل شد.

اما آخرین نشریه‌ای که در این فرصت و با موضوع زنان معرفی می‌کنیم نامه بانوان است این نشریه را دختر میرزا حسن رشدیه که همسر میرزا ابوالقاسم آزاد مراغه‌ای که نام خود را به شهباز آزاد بدیل کرده بود و به روزنامه نگاری اشتغال داشت در سال ۱۳۳۸ هجری منتشر کرد این روزنامه تنها به مسائل مربوط به زنان نمی‌پرداخت بلکه همچون زبان زنان حوزه نگارش خود را وسعت داده بود.
میرزا ابوالقاسم آزاد که دوران جوانی خود را در عتبات عراق و هندوستان گذرانده و به زبان انگلیسی هم آشنایی داشت از شیفتگان دسایر هند در زبان فارسی بود و نشریه «نامه بانوان» همسرش را وسیله‌ای کرده بود برای نشر فرهنگ پارسی ناب آزاد، با عنوان …. «پس از مدتی ابوالقاسم آزاددر صدر نامه بانوان نوشته شده بود: «برای بیداری و رستگاری زنان بیچاره ستمکش ایران» پس از دتی ابوالقاسم آزاد به نشر روزنامه‌های آسایش و آزاد مشغول شد و از میزان کمک وی به همسرش در مدیریت نشریه و تحریر مطالب خواسته شد و بعد از چند شماره «نامه بانوان» تعطیل شد. پس از آن زن و شوهر در پی موضوع رفع حجاب رفتند و در نتیجه سر و کله زدن با پلیس و تشکیل مجالس اختصاصی برای ترویج این فکر، با مجال روزنامه نگاری خداحافظی کردند.